مفهوم نمادها در لوگو | جادوی استفاده از نمادها در طراحی لوگو

یکی از روشهای رایج در طراحی حرفه ای لوگو، استفاده از نمادها در لوگو است. یک لوگو نمادین میتواند به تنهایی بار هویت بصری و اسم برند را به دوش بکشد و تمام مفاهیمی که لازم دارید را در یک نماد منتقل کند. البته به شرطی که درست و به جا استفاده شده باشد!

نمادشناسی (که نشانه شناسی یا همان سمیوتیک نیز نامیده می شود) ابزاری قدرتمند در ارتباطات انسانی است. با استفاده از نمادها در لوگو میتوان ایده هایی را که انتقالشان برای کلمات بسیار پیچیده است، منتقل کرد. به طور کلی طراحی گرافیک، که رسالتش برقراری ارتباط از طریق تصاویر است، کاملاً به نمادگرایی وابسته است. پس برای اینکه بتوایم یک طراح حرفه ای باشیم (مخصوصا در حوزه ی لوگو برای ایحاد یک لوگو نمادین) باید با نمادگرایی و مفهوم ان به طور کامل اشنا باشیم.

با ما در این مقاله همرا باشید تا با سمبولیسم (نمادگرایی) و کاربردشان در لوگو خوبی آشنا شوید. و به این ترتیب بتوانید از نمادها در طراحی لوگو خود استفاده کنید.

چرا باید نمادشناسی(سمبولیسم) بدانیم؟

نمادها چنان در همه ی فرهنگها ریشه دوانده اند که ما اغلب بدون فکر کردن از آنها استفاده می کنیم. البته گاهی اوقات هم، آنها آنقدر قدیمی یا مبهم هستند که به راحتی می توان معنی آنها را فراموش کرد و این مسئله ای است که طراحان گرافیک با ان روبرو هستند!

برای استفاده مؤثر از نمادها در لوگو، طراحان باید ایده های پشت نمادها را بشناسند. در غیر این صورت، ممکن است در لوگو، پیامهای نهفته ای را که از آن بی خبر هستند به مخاطبان منتقل کنند. برای جلوگیری از این فاجعه و توانمند شدن شما به استفاده از نمادها هستید، قصد داریم در این مقاله تاریخ نمادهای رایج، معانی آنها و تفسیرهای مدرن نمادین در طراحی به شما ارائه دهیم.

نماد چیست؟

نمادها(سمبل ها)، علائم، اشکال، تصاویر، نشانه ها و یا اشیای فیزیکی هستند که معنی خاصی برای آنها قرار داده شده است و هر کدام بر مفهومی یا چیزی دلالت دارند. مثلا حروفی که کلمات این صفحه را تشکیل می دهند از نظر فنی نماد یا سمبل هستند؛ همه ی ما موافقیم که این علائم انتزاعی، نمایانگر اصوات گفتار انسان است.

نمادها از این جهت مفید هستند که بیان تصویری یک مفهوم یا کانسپت را ارائه می دهند. به عنوان مثال، هشت ضلعی قرمز یک نماد جهانی است به معنای “توقف” ! این نماد می تواند زندگی را در جاده ای نجات دهد که خواندن کلمات طولانی با سرعت بالا امری غیرممکن است.

اما اغلب مفاهیم پیچیده تر و طولانی تر از یک کلمه هستند. این جا است که یک نماد ساده نقش پر رنگ تری پیدا میکند. به همین دلیل است که طراحان گرافیک از نمادگرایی(سمبولیسم) در طراحی برای برقراری ارتباط بصری استفاده می کنند.

انواع نماد

نمادهای بسیاری وجود دارد که در طول تاریخ بشریت جمع شده اند. در این مقاله، ما نمادها را به سه دسته کلی گروه بندی کرده ایم: نمادهای طبیعی، نمادهای آسمانی و فلکی، نمادهای هندسی. در برخی از نمونه های خاص این نمادها کنکاش خواهیم کرد و در مورد روشهای استفاده مجدد طراحان مدرن از این نمادها در لوگو بحث خواهیم کرد.

-نمادهای طبیعی

تصاویر نمادین حیوانات و گیاهان و … در نقاشی های روی غارها را در نظر بگیرید؛ واضح است که انسانهای اولیه زندگی خود را از طریق تعامل با طبیعت درک کرده اند. این مسئله حتی با پیشرفت تمدن و فناوری برای ما باقی مانده است و تقریباً همه نمادها برای احترام به دنیای طبیعی پایه و اساس دارند. بیایید به چند دسته از نمادهای برگرفته از طبیعت و نحوه اجرای آنها نگاهی بیندازیم:

نمادهای حیوانات و افسانه های قرون وسطایی

نمادگرایی حیوانات معمولاً خصوصیات انسانی را به حیوانات مرتبط می کند. این ویژگی ها در طول هزاران سال از طریق اسطوره ها و داستان های افسانه ای ساخته شده اند: مار فریبنده در کتاب Book of Genesis ، زیبایی قو از افسانه های Grimm’s Fairy Tales آهستگی،ثبات و استواری لاک پشت از Aesop’s Fables . بسیاری از این ویژگی ها نسبتاً شهودی هستند (اگرچه از نظر فرهنگی می توانند متفاوت باشند). به عنوان مثال در اغلب فرهنگها:

• شیرها نماد سلطنت هستند
• کبوترها نماد صلح هستند
• گاوها نماد خشم هستند
• جغدها نماد خرد هستند
• سگها نماد وفاداری هستند

نمادهای حیوانی از قرون وسطی روی پرچم یا سپرهای گروهها و قبایل مردم رواج پیدا کرد. در ان زمان نمادهای حیواناتی چون شیر، عقاب، گرگ، خرس، گوزن و حتی موجودات افسانه ای مانند گریفین ها یا اژدها نماد یا نشان هر گروه بود – که همه آنها توسط گل و گیاه تزئین میشدند. امروزه هم در پرچم خیلی از کشورها این نمادها به کار گرفته شده است.

و اما استفاده از این نمادها در لوگو امروزی و مدرن هم بسیار رایج است. البته امروزه افراد خیلی طرفدار لوگوهای گل و منگول دارِ شلوغ نیستند. پس برای طراحی لوگوهای نمادین حیوانی بهتر است از سبکهای خطی(monoline) و ساده استفاده کنید.

نکته مهم این است که شما به عنوان طراح، ویژگی های شخصیتی خاص و منحصر به فرد را با استفاده از نمادگرایی حیوانات در طراحی لوگو مجسم کنید. مثلا برای یک فروشگاه عینک، عقاب نماد خوبی است!

بخشهایی از بدن حیوانات نیز معنای نمادین جداگانه ای دارند. بالها اغلب برای نشان دادن آزادی استفاده می شوند، شاخ گوزن می‌تواند نمایانگر اقتدار باشد (شبیه به تاج است) و پنجه یا چنگال حیوانات و عاج فیل نیز نماد قدرت است.

نمادهای گل و گیاه

نمادهای گل اغلب تصاویر گیاهی را با معانی مرتبط با رشد، تجدید، آرامش و آرزو منتقل میکنند. ریشه بسیاری از آنها در پرستش طبیعت در ادیان باستان است. به عنوان مثال: گره درخت یا درخت زندگی در آیین سلتیک نماد قدرت و رویش است.

اما درست مانند نمادهای حیوانات، بسیاری از گیاهان در طول تاریخ با ویژگی های خاصی همراه بوده اند، مانند:

• شاخه زیتون به عنوان نمادی از صلح
• شبدر 3 برگ به عنوان نمادی از شانس
• گل سرخ به عنوان نمادی از عشق
• سوسن به عنوان نماد عزاداری
• برگ بو به عنوان نماد پیروزی

یکی از معروف ترین نمادهای گل در عصر جدید، گل لوتوس(یک جور نیلوفر آبی) بوده است. در سنت هندو و بودا، این گل نماد پاکی است. همچنین غالباً با گلبرگهای باز متقارن نماد انرژی است که زندگی انسان را حفظ می کند.

این ارتباطات باعث محبوبیت آن در هنر و طراحی مرتبط با سلامتی شده است. پس میتواند نماد خوبی برای استفاده در لوگو برندهایی که با سلامتی و درمان در ارتباط هستند باشد.

چهار عنصر طبیعت و نمادهای زودیاک

نمادشناسی طبیعت به طور معمول در طراحی به دنبال نمایش هماهنگی و تعادل است. این ایده در غالب چهار نماد اساسی ظاهر میشود: زمین، آب، آتش و هوا. با هم ، این عناصر هر یک دارای ویژگی های خاص خود هستند: زمین جامد و پایدار، آب خنک و آرام، هوا نماد نور و تحرک و آتش پویایی و قدرت است. طراحان اغلب این عناصر را از طریق رنگ آمیزی و یا هنر انتزاعی به تصویر می کشند.

عناصر طبیعت و صفات آنها در علائم زودیاک بیشتر مشخص می شوند. در حالی که این علائم در صورت های فلکی ستاره ای شکل گرفته اند، اما هر یک از آنها حیوانات مختلفی را نشان می دهند و با یکی از چهار عنصر همزمان هستند:

• نماد زمین: ثور ، ویرجیل ، برج جدی
• نماد آب: سرطان ، عقرب ، ماهی ها
• نماد هوا: جوزا ، ترازو ، دلو
• نماد آتش: برج حمل ، لئو ، قوس

الهه ها و خدایان

گیاهان و حیوانات بارزترین موضوعات برای سمبولوژی طبیعت هستند. اما خدایان و الهه ها به شکل انسان نمایانگر شخصیت های طبیعت هستند. از نمونه های معروف یونانی می توان به آرتمیس، پان و گایا اشاره کرد. مثلاً: اسم و لوگو (نایک) نایکی الهام گرفته از nike الهه ی پیروزی است.

-نمادهای آسمانی

همانطور که امروزه می دانیم، آسمان مملو از علائم و نشانه های رمزآلود است. این اغلب منجر به نمادگرایی آسمانی در طراحی می شود تا نشان دهنده رمز و راز و جلوه های خارق العاده باشد. برویم برخی از رایج ترین این نمادها را مرور کنیم:

خورشید

خورشید که نور دهنده و قدرتمندترین جسم در آسمان است، یکی از برجسته ترین نمادهای آسمانی است که اغلب با سلطنت همراه است.برای طراحان مدرن، نمادهای خورشیدی معمولاً نشان دهنده قدرت و لذت هستند. اگرچه خورشید توسط ایموجی ها مجدداً محبوب شده است، اما همچنان در طرح ها حس لطیف و بدیعی ایجاد میکند.

ماه

در حالی که خورشید طلایی است و غالباً به صورت مردانه افسانه ای می شود، ماه اغلب به صورت نقره ای و زنانه نشان داده می شود. خورشید و ماه هر دو چرخه ها را نشان می دهند، اما ماه چون به صورت ماهانه تعییر میکند، به نمادی از تحول تبدیل شده است.

هلال ماه در طراحی ها به عنوان نماد جادو و جادوگری استفاده میشود. هلال – به ویژه هنگامی که با ستاره صبح جفت می شود – اغلب به اسلام نسبت داده می شود. بسیار دیده ایم که برای نماد ماه رمضان هم از هلال ماه و ستارگان استفاده میشود.

صوَر فلکی و سیاره ای

سیارات هر کدام نمادهایی دارند که عمدتاً بر اساس همتایان خدای رومی خود ساخته شده اند – نمادهایی برای ناهید و مریخ که از آن نمادهای جنسیتی ناشی می شود – و هر کدام با فلزی در ارتباط هستند که طراحان می توانند آگاهانه در پروژه های خود از هر دوی آنها استفاده کنند.

صورت های فلکی به درد پس زمینه ها یا قاب ها در ترکیبات طراحی گرافیکی یا هویت بصری کار می کنند.

اشکال هندسی

برویم سراغ اشکال هندسی و بررسی این نمادها درطراحی لوگو:

در مورد اشکال هندسی یک نکته ی کلی که باید گفت این است که شکل های تیز نسبت به اشکال نرم و گرد خشونت و ترس بیشتری را منتقل میکنند. اشکال کرد کمی حس صمیمت بیشتری با خود دارند.

• دایره ها می توانند سیکل های بی نهایت را نشان دهند
• مربع ها می توانند ثبات را نشان دهند
• مثلث یک پیکان است که به سمت بالا قرار دارد و تمایل دارد که با الوهیت همراه باشد

در مقاله اشکال هندسی در لوگو به طور تخصصی تر و کاملتر به این موضوع پرداخته ایم.

مانند تمام ارتباطات، طراحی گرافیک نیز به نمادها متکی است. اما در حالی که در پشت نمادهای مشترک و معانی آنها سابقه طولانی وجود دارد، طراحان باید کارهایی بیش از استفاده مجدد از این نمادها انجام دهند. غالباً، طراح لوگو بودن به معنای ارائه زبان نمادین منحصر به فرد برای یک برند است، به طوری که مصرف کنندگان بتوانند ارزش های برند و آنچه آنها را از رقبا جدا می کند – همه را در یک لحظه – درک کنند.

برای رسیدت به این هدف لارم است با یک طراح حرفه ای و آکاه کار کنید. طراحان ایران وبر در زمینه ی طراحی لوگو در زمان، آماده ارائه مشاوره رایگان و خدمات به شما هستند.